روغن های باغبانی و اهمیت کاربرد آنها در کنترل آفات
نویسنده | مترجم:
اشکان عالی محمدی
تاریخ انتشار:
26 بهمن, 1402
مقدمه
کنترل آفات توسط انسانها قدمتی تاریخی دارد. ترکیبات گوگردی در ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد استفاده شد. در سال ۳۵۰ قبل از میلاد، رومیها از روغن و خاکستر برای کنترل آفات استفاده میکردند. چینیها در سال ۱۱۰۰ پس از میلاد از صابون برای کنترل آفات استفاده کردند. در دهه ۱۸۸۰ در ایالات متحده، روغنهای باغبانی به طور منظم بهعنوان اسپریهای زمستانه روی درختان میوه استفاده میشد. امروزه از روغنهای باغبانی برای کنترل آفات بهصورت گسترده استفاده میشود.
معرفی روغنهای باغبانی
روغنهای باغبانی آفتکشهایی هستند که حشرات، کنهها و برخی بیماریهای گیاهی را کنترل میکنند. آنها به طور خاص برای کنترل آفات گیاهی طراحی شدهاند. روغنهای باغبانی موجود در بازار، فرآوردههای نفتی بسیار تصفیهشدهای هستند که صافی و تقطیر میشوند تا ترکیباتی را که میتوانند به گیاهان آسیب برسانند، حذف کنند. پس از تقطیر و فیلتراسیون، آنها را با یک عامل اختلاط (امولسیفایر) فرموله میکنند تا برای سهولت استفاده با آب مخلوط شوند. علاوه بر فرآوردههای نفتی، روغنهای باغبانی با پایه گیاهی نیز موجود است. اینها ممکن است حاوی سویا، پنبهدانه، کنجد، چریش یا روغنهای دیگر باشند. بااینحال، روغنهای باغبانی گیاهی کمتر تصفیه شدهاند و ممکن است گیاهان را راحتتر بسوزانند (گیاهسوزی).
از نظر تاریخی، روغنهای باغبانی را روغنهای «غیرفعال» مینامیدند، زیرا تنها زمانی اسپری میشدند که گیاهان، بهویژه درختان میوه قبل از باز شدن جوانهها در بهار در مرحله رشد غیرفعال بودند. با بهبود فرایندهای پالایش، روغنهای «عالی» تولید شدند. این روغنها وزن سبکتری نسبت به روغنهای غیرفعال قبلی داشتند و همچنین فاقد گوگرد بودند. این روغنها نسبت به روغنهای غیرفعال سنتی کمتر گیاهان را میسوزانند. به همین دلیل، روغنهای عالی مخلوط شده در غلظت مناسب را میتوان با برخی اقدامات احتیاطی در طول فصل رشد که گیاهان در برگ کامل هستند، استفاده کرد. آنها همچنین روغنهای تابستانی نامیده میشوند. اصطلاح “غیرفعال” دیگر به نوع روغن اشاره نمیکند، بلکه در عوض به زمان فصل استفاده اشاره دارد.
برخی از نامهای تجاری رایج روغنهای باغبانی مبتنی بر نفت عبارتاند از ®Volck®،Sunspray یا ®Ultra-Fine نمونهای از روغنهای گیاهی، عصاره روغن چریش ®Garden Safe است.
روغن چریش
چریش یک آفتکش گیاهی طبیعی است که در دانههای درخت چریش یافت میشود. این ماده از اجزای بسیاری تشکیل شده است، اما آزادیراکتین فعالترین ماده حشرهکش این روغن است. تغذیه حشرات، رشد و تخمگذاری را کاهش میدهد. همچنین بهعنوان یک دفعکننده عمل میکند. در برابر مراحل نابالغ حشرات مؤثر است. روغن دانه چریش بدون آزادیراکتین بهعنوان محافظی در برابر حشرات، کنهها و قارچها عمل میکند. با جلوگیری از جوانهزنی و نفوذ اسپور، آلودگی قارچی را کاهش میدهد.
روغن چریش، با یا بدون آزادیراکتین، عملاً برای پرندگان، پستانداران، زنبورها (اگر در اواخر عصر یا صبح زودهنگام غیرفعال بودن زنبورها استفاده شود) و گیاهان غیرسمی است، اما برای ماهیها و سایر حیوانات آبزی کمی سمی است. محصولات چریش ممکن است علاوه بر گیاهان چوبی برای میوهها، گیاهان و سبزیها نیز ثبت شوند.
چه آفاتی کنترل میشوند؟
روغنها در برابر تخمهای در معرض، مراحل نابالغ و حشرات بالغ با بدن نرم مؤثرتر هستند. اینها شامل شپشکها، شتهها، مگسهای سفید، شپشکهای آرد آلود، تریپس، برگخوار و کنهها مانند کنههای تارتن، روی درختان میوه یا بسیاری از گیاهان زینتی هستند. همچنین از روغنها برای کنترل بیماریهایی مانند سفیدک پودری، سفیدک کرکی، زنگ و لکه برگی استفاده میشود.
روغنهای باغبانی علاوه بر حشرهکش بودن، میتوانند بهعنوان قارچکش نیز استفاده شوند. روغن توانایی رشد قارچها را کاهش میدهد. با کشتن حشراتی که ناقل ویروسها هستند، میتوانند بیماریهای ویروسی را کاهش دهند.
روغنها چگونه کار میکنند؟
روغنها با تماس مستقیم حشرات را کنترل میکنند. حشره باید وجود داشته باشد تا روغن اثر کند. برای مؤثربودن درمان، پوشش کامل جمعیت حشرات موردنیاز است. روغن بعد از خشکشدن اثری ندارد. هنگامی که روغنهای باغبانی روی گیاه اسپری میشود، روغن هر حشره یا تخم در معرض تماس را میپوشاند و با مسدودکردن لولههای تنفسی آنها را خفه میکند.
این یک فرایند غیرانتخابی است، زیرا روغن تقریباً هر حشرهای را که میپوشاند میکشد علاوه بر این، روغن ممکن است نحوه تغذیه حشره را مختل کند یا با غشای سلولی یا متابولیسم طبیعی تداخل کند. در زمستان، اسپریهای غیرفعال فقط حشرات زمستان گذران و تخمهای در معرض را از بین میبرند.
مزایای استفاده از روغنهای باغبانی چیست؟
- روغنها برای انسان و حیاتوحش نسبتاً ایمن هستند.
- روغنها بهسرعت تبخیر میشوند، بهسرعت تجزیه میشوند و هیچ اثر سمی باقی نمیگذارند. این باعث میشود که آنها نسبت به حشرهکشهای شیمیایی، برای جمعیتهای مفید حشرات ضرر کمتری داشته باشند.
- ازآنجاییکه روش عمل مکانیکی (خفهکننده) بهجای شیمیایی است، احتمال کمتری وجود دارد که حشرات در برابر روغن مقاومت کنند.
- روغنها بهجز سمپاشهای استاندارد باغی، معمولاً به تجهیزات خاصی برای کاربرد نیاز ندارند.
- برخی از فرمولها توسط مؤسسه بررسی مواد آلی تأیید شدهاند و میتوانند توسط باغبانهای ارگانیک استفاده شوند.
معایب روغنها چیست؟
- روغنهای باغبانی میتوانند باعث تحریک پوست یا چشم انسان شوند.
- آنها برای ماهی سمی هستند و برخی برای زنبورها سمی هستند مگر اینکه در اوایل صبح یا اواخر عصر سمپاشی شوند.
- آنها میتوانند گیاهان حساس را بسوزانند.
- محلولپاشی روغن با غلظتهایی که در زمان خواب گیاه استفاده میشود؛ پس از شکستن جوانهها در زمان بیرون آمدن برگها ممکن است باعث مرگ برگهای جوان شود، بنابراین باید میزان صحیح آن در زمان مناسب سال استفاده شود.
- ازآنجاییکه روغن پس از خشکشدن کارایی خود را از دست میدهد، اثر باقیمانده کمی دارد. آلودگیهای جدید توسط برنامه قبلی کنترل نمیشوند.
- روغنهای باغبانی نباید در دماهای بالا یا روی گیاهان تحت تنش خشکی یا پیوندهای جدید استفاده شوند.
- روغنها نباید در دمای انجماد استفاده شوند.
- آنها باید فقط زمانی اعمال شوند که سطوح گیاه خشک است، اما گیاهان بهخوبی آبیاری شده باشند.
- آنها نباید روی شاخههای درحالرشد جدید استفاده شوند، مگر در مواردی که در بخش “کاربرد خواب زمستانه یا ابتدا تورم جوانهها” ذکر شده است.
- درمانهای پاییزی ممکن است باعث آسیب زمستانی شود.
- روغنها را نمیتوان با محصولات گوگردی ترکیب کرد یا ظرف ۳۰ روز پس از استفاده گوگرد اسپری کرد.
برنامه غیرفعال یا با تأخیر
دو روش برای استفاده از روغن غیرفعال (در زمان خواب درختان) باغبانی وجود دارد. اولین روش آن را قبل از شکستن جوانهها یا نشاندادن هر رنگی اعمال کنید. بااینحال، این روش میتواند رشد جوانههای بهاره را تسریع کند و جوانهها را در برابر سرما و آسیب دمای سرد مستعدتر کند. روش دوم استفاده در مرحلهای که گیاه میخواهد از خواب بیدار شود. باید زمانی استفاده شود که جوانهها در نوک آن باز هستند و برگها در حدود ۱ تا ۲ سانتیمتر رشد کردهاند.
- روغن غیرفعال را نباید ۴۸ ساعت قبل یا بعد از وقوع یا پیشبینی یخزدگی اسپری کرد.
- معمولاً میزان بیشتری از روغن در زمان خواب یا خواب تأخیری نسبت به استفاده در تابستان مخلوط و استفاده میشود. نرخ مناسب روی برچسب درج شده است.
- همیشه تمام دستورالعملهای برچسب را برای زمانبندی مناسب و نرخهای وابسته به مرحله چرخه زندگی آفت بخوانید و دنبال کنید. فقط در صورت وجود آفت استفاده شود.
- آب کافی باید با روغن مخلوط شود تا تمام شکافها را بپوشاند. بر اساس نظر کارشناسان یک درخت ۶ متری احتمالاً برای پوشش کامل به ۱۵ لیتر آب نیاز دارد.
گیاهان حساس*
- ارس
- سروها
- افرا
- ارغوان
- صنوبر
قبل از سمپاشی کل گیاه، قسمت کوچکی از گیاه آلوده را آزمایش کنید تا مشخص شود که آیا گیاه حساس است. گیاهان مختلف در فصول مختلف سال حساسیت نشان میدهند.
نتیجه
روغنهای باغبانی برای کنترل آفات حشرات بهخوبی عمل میکنند و اگر بهدرستی استفاده شوند، میتوانند رویکرد سمی کمتری نسبت به حشرهکشهای شیمیایی داشته باشند.
استفاده غیرفعال یا تأخیری در خواب میتواند بسیاری از آفات زمستانگذرانی را که معمولاً گیاهان را در اواخر بهار گرفتار میکنند، مانند شتهها از بین ببرد. درمان در زمستان یا اوایل بهار میتواند باعث صرفهجویی در زمان و جلوگیری از مشکلات بعدی گیاه شود.
امیدوارم مقاله تهیه شده برای همراهان عزیز مفید باشد. با ثبت نظرات و تجربههای گرانبهای خود در زیر این پست به بهترشدن مطالب تخصصی ما کمک کنید.
منابع
Skelly, J. 2013, Horticultural Oils – What a Gardener Needs to Know, Extension | University of Nevada, Reno, FS-13-20