دسته بندی: مقالات
ریزمغذی‌ها و اهمیت آنها
نویسنده | مترجم:
مرتضا فضل الهی
تاریخ انتشار:
7 شهریور, 1401
کم‌خونی، رنگ‌پریدگی و بی‌حالی، احساس خستگی مفرط، ابتلا به دیابت، ریزش مو، بوی بددهان و نبود حس چشایی از عوارض کمبود آهن و روی در بدن انسان هستند.
Zn روی و Fe آهن به‌عنوان عناصری مهم در رشد و نمو گیاهان نقش دارند و درصورتی‌که به میزان کافی در دسترس گیاه قرار نگیرند موجب کاهش کیفیت محصولات شده و عوارض فوق در بدن انسان نمایان می‌شود.
در ایران به‌خاطر وجود برخی شرایط مثل آهکی بودن خاک‌ها، مناسب نبودن درجه شوری آب آبیاری، تنش‌های خشکی و پایین بودن میزان مواد آلی در خاک‌های زراعی جذب عناصر روی و آهن با مشکل مواجه شده و معمولاً کمبود آنها دیده می‌شود
کمبود این عناصر در خاک‌های آهکی بیش از خاک‌های اسیدی دیده می‌شود. گاهی ممکن است هر عنصر در یک محصول از اهمیت بیشتری برخوردار باشد که این امر بسته به نیاز آن می‌تواند باشد.
همه این مسائل اهمیت موضوع تأمین عناصر ریزمغذی در گیاهان را دوچندان می‌کند چراکه کیفیت محصولات غذایی ارتباط مستقیم با سلامت انسان و امنیت غذایی دارد.
در مقابل عناصر پرمصرف که پیش‌تر به آنها پرداختیم، عناصر آهن، منگنز، مس، روی، بر را با نام ریزمغذی یا عناصر کم‌مصرف معرفی می‌کنیم. به عناصر آهن – روی – منگنز – مس – بر، ریزمغذی و یا عناصر کم‌مصرف گفته می‌شود.
این عناصر به نسبت عناصر ماکرو کمتر استفاده می‌شوند. اما تأثیرات بسیار شگفت‌انگیزی در رشد و نمو گیاه دارند.
آنها برای جذب بهتر و بیشتر، نیاز به حضور عناصر پرمصرف دارند. در واقع می‌توان گفت جذب عناصر کم‌مصرف وابسته به عناصر پرمصرف هست.
استفاده از کودهای ریزمغذی بسته به نیاز گیاه موجب افزایش کیفیت محصولات، درشتی و افزایش عمر انبارداری محصول، افزایش گل و تولید میوه و بالابردن توان مقابله با آفات و بیماری‌ها در محصولات می‌شود.
کمبود منگنز در غلات و درختان میوه، بر در چغندر، منیزیم و منگنز در انگور، آهن دردانه‌های روغنی، منگنز و مس در سیب‌زمینی و پیاز، بر و آهن نیز در گیاهان و گل‌های زینتی معمولاً دیده می‌شود و باید به وجود علائم این عناصر دقت بیشتری کرد.
برنامه‌ریزی و مدیریت کشت یک مسئله بسیار مهم هست. توصیه می‌شود قبل از آنکه محصول کشت شود ابتدا از خاک نمونه‌ای تهیه و برای دریافت آنالیز به آزمایشگاه خاک ارائه دهیم. با تفسیر نتایج آنالیز خاک توسط کارشناس می‌توان برای نوع کشت، نوع محصول و نوع کود موردنیاز، تصمیم گرفت.
