نقش و اهمیت کلسیم در رشد و پایداری گیاه

مقدمه

تشخیص کمبود خاص همیشه آسان نیست، اما اگر گیاهان شما سرعت رشد پایین، برگ‌های پیچ‌دار یا مریستم‌های رأسی قهوه‌ای (نقاط رشد) دارند، علت آن می‌تواند کمبود کلسیم باشد.

کلسیم نقش مهمی در رشد گیاه ایفا می‌کند که بدون درمان، برگ‌های جوان دچار رشد ضعیف، گلدهی نامناسب و به واسطه آن میوه‌دهی نیز متوقف می‌شود. بااین‌حال، تشخیص به موقع کمبود کلسیم می‌تواند گیاه شما را نجات دهد.

 چرا گیاهان این علائم را نشان می‌دهند؟

اگر کلسیم به سلول‌های جدید نرسد، روی نقاط رشد گیاه تأثیر می‌گذارد و منجر به علائم کمبود کلسیم مانند سوختگی نوک برگ یا پوسیدگی انتهای شکوفه‌ها می‌شود.

برای اینکه کلسیم وجود داشته باشد، باید آب در گیاه حرکت کند. اغلب به دلیل شرایط محیطی، کمبود کلسیم در گیاهان گلخانه‌ای رخ می‌دهد. به‌عنوان‌مثال، دما و نور می‌توانند بر مقدار آب جذب شده توسط ریشه تأثیر بگذارند. مقدار نمک حل شده در آب نیز ممکن است باعث کمبود کلسیم شود؛ زیرا جذب آب توسط گیاه را کاهش می‌دهد.

 مواد مغذی ضروری

گیاهان کربن، هیدروژن و اکسیژن را از آب، هوا و نور خورشید به دست می‌آورند تا غذای لازم برای رشد فتوسنتز را بسازند. آنها همچنین به درشت‌مغذی‌ها (مانند کلسیم) و ریز مغذی‌ها نیاز دارند:

 درشت‌مغذی‌ها

 نیتروژن، فسفر، پتاسیم، گوگرد، کلسیم و منیزیم. اینها در مقادیر نسبتاً زیادی موردنیاز گیاهان هستند.

 ریز مغذی‌ها

مس، منگنز، روی، آهن، بور و مولیبدن. اینها توسط گیاهان در مقادیر کمتر موردنیاز است.

 کلسیم در سلامت گیاه

کلسیم برای ساختار گیاهی سالم ضروری است؛ زیرا به تشکیل دیواره‌ها و غشاهای سلولی جدید کمک می‌کند. همچنین به ساختارهای سلولی موجود پایداری می‌بخشد، ترکیبات و عوامل اتصال‌دهنده را تشکیل می‌دهد تا به دیواره‌های سلولی ثبات دهد. به همین دلیل کمبود کلسیم در مقایسه با سایر کمبودهای درشت‌مغذی‌ها می‌تواند خیلی زود خود را نشان دهد – فقط چند هفته طول می‌کشد تا دیواره‌های سلولی ضعیف و باعث تغییر شکل شاخه‌ها و نوک برگ‌ها شوند.

با ضعیف‌تر شدن ،گیاه مستعد استرس گرمایی می‌شود. باز و بسته‌شدن روزنه به دیواره‌های سلولی قوی بستگی دارد. دیواره‌های سلولی ضعیف محرک بیماری‌های قارچی و باکتریایی است.

بااین‌حال، همه چیز در مورد شاخه‌ها نیست. یعنی اگر گیاه شما علائم ناسالم را نشان دهد، ریشه‌ها نیز می‌توانند رشد کنند و تغییر رنگ دهند.

تشخیص اینکه کدام کمبود مواد مغذی روی گیاهان شما تأثیر می‌گذارد دشوار است، زیرا می‌تواند ترکیبی از سمیت‌ها و کمبودهای فوق باشد.

 علائم کمبود کلسیم: به دنبال چه چیزی باشید

در طول بررسی‌های منظم روزانه، برخی از علائم نشان می‌دهد که گیاه شما ممکن است با کمبود کلسیم دست‌وپنجه نرم کند. کمبود معمولاً روی نقاط رشد جدید (مریستم‌های رأسی) محصول و برگ‌های جدیدتر تأثیر می‌گذارد، بنابراین اگر به چیزی مشکوک هستید، از آنجا شروع کنید.

• نوک سوختگی و پیچش برگ‌ها
• برگ‌های رنگ‌پریده و رشد کوتاه یا پیچ‌خورده
• پوسیدگی انتهای شکوفه

 علل شایع کمبود کلسیم

1- اسیدیته (pH) ناحیه ریشه خیلی بالا یا خیلی کم است

 مواد مغذی گیاه بسته به سطح pH که اسیدی یا قلیایی بودن خاک را اندازه‌گیری می‌کند، در دسترس یا غیرقابل‌دسترس می‌شوند. مقیاس اندازه‌گیری pH از pH 0 تا pH 14 است، با pH 6.5 تا pH 7.5 به‌طورکلی محدوده اندازه‌گیری بهینه برای رشد گیاهان است.

۲- عدم تعادل مواد مغذی در محیط رشد شما

 هنگامی که گیاهان فاقد یک ماده غذایی خاص هستند، نمی‌توانند سلول‌های جدید، DNA یا سایر اجزای حیاتی ایجاد کنند. هنگامی که یک ماده غذایی خاص بیش از حد وجود داشته باشد، ممکن است از جذب یک ماده مغذی دیگر جلوگیری کند یا مواد مغذی اضافی می‌تواند گیاهان را بیمار کند. به این فکر کنید که انسان‌ها چگونه چربی مصرف می‌کنند. این کلید تأمین انرژی است و به ما اجازه می‌دهد تا مواد مغذی خاصی را ذخیره کنیم – اما مقدار زیاد آن خطر ابتلا به بیماری‌ها را افزایش می‌دهد.

۳- کمبود آب یا آبیاری بیش از حد

این یک دلیل رایج برای گیاهان ناسالم، پژمرده و در حال مرگ است. آب برای بقای محصولات ضروری است و برخی از مهم‌ترین دلایلی که چرا گیاهان به آب کافی نیاز دارند عبارت‌اند از:

•  توانایی ایستادن گیاهان را حفظ می‌کند
•  مواد مغذی را از خاک به ساقه منتقل می‌کند
•  در طول فتوسنتز غذا و انرژی ایجاد می‌کند

وقتی کلسیم جذب می‌شود در بافت‌های رشدیافته و پیرتر گیاه باقی می‌ماند، به همین دلیل است که کمبود کلسیم بر برگ‌های جوان‌تر تأثیر می‌گذارد. داشتن منبع پایدار کلسیم مهم است، بنابراین می‌توان آن را توسط سایر بخش‌های جوان درحال‌رشد گیاه جذب کرد.

 نحوه رفع کمبود کلسیم در گیاهان

در مرحله اول، مهم است که مطمئن شوید از یک منبع کلسیم محلول در آب مانند نیترات کلسیم استفاده می‌کنید تا این ماده غذایی بتواند در گیاهان حرکت کند. می‌توانید از منابع کلسیم مانند آهک، پودر استخوان یا گچ استفاده کنید. بااین‌حال، به‌خاطر داشته باشید که این می‌تواند pH شما را تغییر دهد یا مواد مغذی اضافی همراه با کلسیم اضافه کند.

در کشت هیدروپونیک، بهتر است از یک افزودنی فقط کلسیم استفاده کنید تا تعادل مواد مغذی گیاه برهم نخورد. اگر آّب آبیاری شما داری سختی بالا است، این نوع آب به طور معمول حاوی سطح بالایی از کلسیم محلول و سایر مواد مغذی است.

 اگر علائم کمبود کلسیم را در گیاهان خود مشاهده می‌کنید، ممکن است وسوسه‌انگیز باشد که به‌سادگی کلسیم بیشتری اضافه کنید. بااین‌حال، این می‌تواند باعث مشکلات دیگری شود و ممکن است خاک یا محلول شما به کلسیم بیشتری نیاز نداشته باشد. مشکل می‌تواند این باشد که این ماده مغذی راه خود را به گیاهان شما باز نمی‌کند.

 پیشگیری کلیدی است

هنگامی که صحبت از سلامت مطلوب برای محصولات شما می‌شود، مسیر پیشگیری بسیار آسان‌تر از درمان است.

 گیاهان شما باید به طیف وسیعی از درشت‌مغذی‌ها و ریز مغذی‌ها دسترسی داشته باشند که تشخیص کمبود یک ماده مغذی را دشوار می‌کند. به‌احتمال زیاد و معمول است که متوجه شوید گیاهان شما در یک‌زمان از ترکیبی از کمبود مواد مغذی رنج می‌برند.

 به یاد داشته باشید که به طور منظم پارامترهای اساسی سلامت گیاه را بررسی کنید تا مطمئن شوید که گیاهان شما به‌جای زنده‌ماندن، شکوفا می‌شوند.

منابع

https://blog.bluelab.com