دسته بندی: آموزش، آنالیز، آنالیز خاک، مقالات
تاثیر بالای آنالیز خاک در مصرف بهینه نهادههای کشاورزی
نویسنده | مترجم:
اشکان عالی محمدی
تاریخ انتشار:
14 اسفند, 1402
آنالیز خاک چیست؟
تجزیه و تحلیل نمونههای خاک بهمنظور ارزیابی انواع صفات و خواص آن بهعنوان آزمایش خاک شناخته میشود. این آنالیز شامل جمعآوری نمونههای خاک از یک مزرعه یا باغ و تحویل آنها برای بازرسی به آزمایشگاه است. آزمایشگاه تعدادی آزمایش برای ارزیابی خصوصیات بیولوژیکی، شیمیایی و فیزیکی خاک انجام میدهد. این یافتهها در تعیین حاصلخیزی خاک، محتوای مواد مغذی، سطح pH، محتوای مواد آلی، بافت و سایر خواصی که بر رشد گیاه تأثیر میگذارند، کمککننده است.
چرا تجزیه و تحلیل خاک بسیار مهم است؟
۱- مدیریت عناصر غذایی:
مدیریت عناصر غذایی خاک، از جمله محتوای کلان و ریز مغذیها، با تجزیه و تحلیل خاک امکانپذیر میشود. از آنجایی که کشاورزان را قادر میسازد تا نیازهای دقیق مواد مغذی محصولات خود را تعیین کنند، این اطلاعات برای ایجاد استراتژیهای مدیریت مواد مغذی مؤثر بسیار مهم است. کشاورزان میتوانند کودها را بادقت بیشتری اعمال کنند و با دانستن سطوح مواد مغذی در خاک از مصرف بیش از حد یا کمبود آن جلوگیری کنند. در نتیجه، عملکرد محصول بهینه میشود، هزینههای نهاده کاهش مییابد و کارایی مواد مغذی افزایش مییابد.
۲- ارزیابی حاصلخیزی خاک:
تجزیه و تحلیل خاک به تعیین حاصلخیزی کلی خاک کمک میکند. این جزئیات در مورد مقدار مواد آلی، مقدار pH، ظرفیت تبادل کاتیونی و سایر عناصری که بر دسترسی مواد مغذی و رشد گیاه در خاک تأثیر میگذارند، ارائه میکند. ارزیابی حاصلخیزی خاک کشاورزان را قادر میسازد تا موانع یا عدم تعادلهای احتمالی در خاک را شناسایی کرده و اقدامات اصلاحی مناسب را انجام دهند. با حفظ حاصلخیزی مطلوب خاک، کشاورزان میتوانند سلامت، بنیه و بهرهوری محصول را افزایش دهند.
۳- تصحیح pH:
درک سطح pH خاک برای در دسترس بودن مواد مغذی و فعالیت میکروبی مهم است. حلالیت و جذب مواد مغذی حیاتی توسط گیاهان میتواند تحتتأثیر خاک بیش از حد اسیدی یا قلیایی باشد. با تعیین وضعیت pH خاک از طریق آنالیز خاک، کشاورزان بهتر میتوانند با افزودن آهک یا سایر اصلاحات، تنظیمات لازم را انجام دهند. بهینهسازی در دسترس بودن مواد مغذی و حصول اطمینان از شرایط رشد مطلوب برای محصولات هر دو توسط تعادل pH خاک تقویت میشود.
۴- ارزیابی سلامت خاک:
ارزیابی سلامت کلی و کیفیت خاک با تجزیه و تحلیل خاک امکانپذیر میشود. این جزئیات در مورد مقدار مواد آلی موجود، ترکیب خاک، فعالیت میکروبی و سایر شاخصهای سلامت خاک ارائه میدهد. یک خاک سالم رشد ریشه را تشویق میکند، از انواع جمعیتهای میکروبی حمایت میکند، نفوذ و احتباس آب را افزایش میدهد و چرخه مواد مغذی را بهبود میبخشد. با نظارت بر سلامت خاک از طریق تجزیه و تحلیل منظم، کشاورزان میتوانند شیوههای مدیریتی را اجرا کنند که پایداری و بهرهوری طولانی مدت خاک را تقویت میکند.
۵- کاهش اثرات زیستمحیطی:
تجزیه و تحلیل خاک به کشاورزان در کاهش اثرات زیستمحیطی فعالیتهای کشاورزی خود کمک میکند. کشاورزان میتوانند با استفاده از کودهای شیمیایی بهصورت هدفمند و آگاهی از وضعیت عناصر غذایی خاک، احتمال رواناب مواد مغذی به بدنههای آبی را کاهش دهند. با جلوگیری از اوتروفیکاسیون (غنیشدن محیطهای آبی از ترکیبات محلول است که رشد بیش از اندازه برخی جانداران زنده را سبب میشود) که میتواند اثرات منفی بر اکوسیستمهای آبی داشته باشد، این امر به حفظ کیفیت آب کمک میکند. با توصیه تکنیکهای مناسب حفاظت از خاک، تجزیه و تحلیل خاک به مدیریت خطرات مرتبط با فرسایش خاک نیز کمک میکند.
۶- اثربخشی هزینه:
کشاورزان میتوانند با استفاده از تجزیه و تحلیل خاک، مواد مغذی و کود را به طور مؤثرتری مدیریت کنند. کشاورزان میتوانند استفاده غیرمنطقی کود را به حداقل برسانند و هزینههای ورودی را با تنظیم برنامههای غذایی بر اساس نیازهای منحصر به فرد محصولات خود و در نظر گرفتن سطوح فعلی مواد مغذی خاک کاهش دهند. استفاده از تجزیه و تحلیل خاک برای هدایت مدیریت مؤثر مواد مغذی میتواند منجر بهصرفه جویی قابلتوجهی در هزینه و درعینحال حفظ یا بهبود عملکرد محصول شود.
۷- کشاورزی پایدار:
تجزیه و تحلیل خاک برای ترویج شیوههای کشاورزی پایدار، ضروری است. استفاده کشاورزان از روشهای کشاورزی دقیق، کاهش نهادههای شیمیایی، حفظ منابع و بهبود حاصلخیزی و سلامت خاک حمایت میکند. کشاورزان میتوانند با اتخاذ تصمیمات آگاهانه بر اساس تجزیه و تحلیل خاک، شیوههایی را اتخاذ کنند که اثرات زیستمحیطی را کاهش میدهد، کیفیت خاک را حفظ میکند و بهرهوری کشاورزی درازمدت را تضمین میکند.
بهترین زمان برای انجام آنالیز خاک چه زمانی است؟
زمان ایدهآل سال برای انجام تجزیه و تحلیل و زمان مناسب برای انجام آن نیز باید در نظر گرفته شود. بهعنوانمثال، برای محصولات یکساله، نمونهبرداری از خاک باید بعد از برداشت انجام شود. در نتیجه زمان زیادی برای مدیریت کوددهی به کشاورز داده میشود. از سوی دیگر، مرحله خواب زمان ایدهآل برای تجزیه و تحلیل خاک محصولات چند ساله است.
داشتن یک خاک سالم و متعادل برای بهدستآوردن محصول بالاتر ضروری است؛ بنابراین کشاورزان باید به طور مرتب از خاک نمونهبرداری کنند تا تغییراتی را که ممکن است بر عملکرد محصول تأثیر بگذارد بررسی کنند. تجزیه و تحلیل خاک باید هر سه تا چهار سال یکبار انجام شود. اگرچه انجام هر چه بیشتر آنالیز خاک ایدهآل است، اما این امر بهویژه در هنگام رشد محصولات سالانه در یک تناوب زراعی صادق است، در این صورت تجزیه و تحلیل خاک باید پس از هر سومین محصول در تناوب انجام شود.
پس از تجزیه و تحلیل خاک، چه اتفاقی میافتد؟
۱) گزارش آزمایش خاک:
آزمایشگاه گزارش آزمایش خاک را با یافتههای بررسی ارائه میدهد. این گزارش شامل جزئیات تعدادی از ویژگیهای خاک، از جمله سطوح مواد مغذی، pH، مقدار مواد آلی موجود، و ظرفیت تبادل کاتیونی است. همچنین ممکن است حاوی پیشنهاداتی برای مدیریت مواد مغذی باشد.
۲) تفسیر نتایج آزمایش:
کشاورزان گزارش آزمایش خاک را بررسی و تجزیه و تحلیل میکنند. آنها مقادیر اندازهگیری شده را با معیارها یا محدودههای پذیرفته شدهای که برای محصولات خاص درحالرشد ایدهآل هستند، مقایسه میکنند. این تعبیر به یافتن هرگونه عدم تعادل، کمبود یا مازاد مواد مغذی در خاک کمک میکند.
۳) توصیههای مواد مغذی:
بر اساس یافتههای آزمایش خاک، توصیههای غذایی اغلب توسط آزمایشگاههای آزمایش خاک ارائه میشود. این پیشنهادها انواع و مقادیر کودها یا اصلاحات خاک را که برای رفع کمبودها یا عدم تعادل مواد مغذی ضروری است، روشن میکند. توصیهها نیازهای غذایی محصولات خاص و سطوح موجود مواد مغذی در خاک را در نظر میگیرند.
۴) تصمیمات مدیریت خاک:
تصمیمات کشاورز در مورد شیوههای مدیریت خاک میتواند بر اساس یافتههای آزمایش خاک و سطوح پیشنهادی مواد مغذی باشد. آنها فرمولهای کود مناسب را انتخاب میکنند، در مورد روشهای استفاده از مواد مغذی تصمیم میگیرند و نرخ کوددهی و زمان مناسب را تعیین میکنند. بر اساس نتایج تجزیه و تحلیل خاک، آنها ممکن است عوامل دیگری مانند تناوب زراعی، محصولات پوششی، مدیریت مواد آلی و تنظیم pH را نیز در نظر بگیرند.
۵) کاربرد کود:
کشاورزان کود یا اصلاح خاک را در زمانها و نرخهای توصیه شده اعمال میکنند. آنها نیازهای غذایی خاص محصولات درحالرشد را در نظر میگیرند و نرخ کاربرد را به طور مناسب تغییر میدهند. در دسترس بودن مواد مغذی به حداکثر میرسد، تلفات مواد مغذی کاهش مییابد و عملکرد محصول با کاربرد دقیق کود بهبود مییابد.
۶) پایش و پیگیری:
کشاورزان پس از اعمال شیوههای مدیریت خاک پیشنهادی، مراقب نحوه واکنش محصولات هستند و به دنبال تغییرات در حاصلخیزی و سلامت خاک در طول زمان هستند. برای ارزیابی کارایی شیوههای مدیریتی کاربردی و انجام تنظیمات در صورت نیاز، ممکن است آزمایشهای دورهای خاک را انجام دهند.
۷) ثبت سوابق:
کشاورزان اغلب سوابق نتایج آزمایش خاک، مواد مغذی مورداستفاده و سایر روشهای مدیریت خاک را نگه میدارند. این اسناد به نظارت بر روندها، ردیابی تغییرات حاصلخیزی خاک و تصمیم گیریهای آینده بر اساس دادهها کمک میکند. علاوه بر این، به رعایت الزامات قانونی و گواهینامه کمک میکند.
۸) تجزیه و تحلیل خاک:
نظارت منظم، تجزیه و تحلیل، و تغییرات در شیوههای مدیریت خاک، همه بخشی از یک فرایند چرخهای هستند. کشاورزان اغلب آزمایشهای دورهای خاک را انجام میدهند، مانند هر یک تا سه سال، برای ردیابی تغییرات حاصلخیزی خاک، ارزیابی اثربخشی شیوههای مدیریت، و تصمیمگیری آگاهانه برای چرخههای محصول آینده
اهمیت آنالیز خاک برای یک کشاورزی سالم و پر بازده یک امر اجتنابناپذیر است. کشاورزان عزیز با انجام یک آزمایش ساده و کمهزینه میتوانند در مدیریت مزارع یا باغات خود گامی مؤثر و مهم برداشته و متوجه تأثیرات آن در بازدهی محصولات خود شوند. مجموعه زمین کاران با همراهی جهاد دانشگاهی استان زنجان این امکان را فراهم کرده تا پیشرفتهترین امکانات و تجهیزات این آنالیز حیاتی صورت پذیرد. شما میتوانید درخواست آنالیز خود را از طرف فرم موجود در برگه مخصوص “درخواست آنالیز خاک” برای ما ارسال کرده و منتظر هماهنگیهای بعدی ما باشید.
منابع
https://www.linkedin.com/pulse/impact-investing-soil-testing-kisaan-helpline-1/